ایمپلنت بهترین روش برای جایگزین کردن دندانهای از دست رفته است. ایمپلنت دقیقا همانند دندان های طبیعی عمل میکند به طوری که فرد تفاوت آن را با دندان های طبیعی احساس نمی‌کند و یکی از نکات مثبت و قابل توجه ایمپلنت دندان ثابت بودن آن است و دیگر نیازی نیست مانند دندان های مصنوعی آن را در بیاورید. در این درمان فیکسچر جایگزین ریشه دندان میشود و روی آن روکش قرار میگیرد.
چه افرادی میتوانند از ایمپلنت استفاده کنند؟
اگر شرایط لثه، فک و فاصله ی دندان های فرد مناسب باشد و بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کند، میتواند از ایمپلنت استفاده کند.اگر کودکی طی حادثه ای دندان دائمی‌خود را از دست دهد، در خانم ها بعد از 15 سالگی و آقایان از سن 18 سالگی میتواند از ایمپلنت استفاده کند.
چه افرادی نمی‌توانند از ایمپلنت استفاده کنند؟
باید هرگونه اختلالی که ممکن است فرایند ترمیم زخم به ویژه از لحاظ متابولیسم استخوانی را به خطر بیاندازد؛ در نظر گرفته شود. انجام این درمان منوط به سلامتی عمومی‌فرد و سلامتی دهان و دندانهاست.
خانم های باردار (اگر در حین درمان ایمپلنت باشند، و شروع ایمپلنت قبل از بارداری باشد ادامه درمان ایمپلنت مانعی ندارد.)
افرادی که عفونت حاد کنترل نشده دارند.
بیماران تحت درمان با کورتون.
افرادی که دارای پوکی استخوان شدید دارند.
بیماری هایی که دارای و ناراحتی های خونی مثل هموفیلی هستند.
بیمارانی که در 6 ماه گذشته مشکل قلبی (انفارکتوس قلبی) داشتند.
افرادی که به صورت مداوم از داروهایی که در آنها از مشتقات فسفات استفاده شده است، استفاده میکنند.
برای برخی افراد درمان ایمپلنت باید با ملاحظات خاصی انجام شود از جمله
بیماران دیابتی. در بیماران دیابتی به دلایل احتمال بیشتر عفونت (مخصوصا عفونت لثه)، ممکن است فرایند استخوان سازی در اطراف ایمپلنت کاهش یابد و یا خشکی دهان که یکی از عوامل بیماری لثه و پوسیدگی دندان است. با کنترل قند خون، رعایت منظم بهداشت دهان و دندان و انتخاب ایمپلنت و روش مناسب میتوان از ایمپلنت استفاده کرد.
افرادی که در معرض شیمی‌درمانی و پرتو درمانی (در ناحیه سر و گردن) قرار داردند به دلیل درمان با داروهای مختل کننده قدرت ترمیم و کاهش مقاوت در برابر عفونت بهتر است پس از اتمام درمان و بر طرف شدن عوارض مربوطه، جهت ایمپلنت اقدام شود.
افرادی که از سیگار و دخانیات استفاده میکنند.در این افراد به دلایلی اعم از کاهش بهداشت دهان و دندان، کاهش سیستم ایمنی، تحلیل استخوان فک و عفونت و التهاب لثه بهتر است این افراد مدتی قبل و بعد از ایمپلنت مصرف سیگار و دخانیات را قطع یا کاهش دهند.
اجزای ایمپلنت
ایمپلنت از سه جزء پایه، اباتمنت و تاج تشکیل میشود.
پایه
پایه یا فیکسچر مهمترین بخش ایمپلنت است. یک پیچ تیتانیومی‌است که در داخل استخوان فک در زیر لثه جایگذاری میشود تا روکش دندان را درجای خود ثابت نگه دارد. پس از اینکه پایه ایمپلنت در استخوان قرار داده شد و به آن جوش خورد مانند ریشه برای تاج دندان جدیدی، عمل میکند. در نهایت تاج دندان که مانند یک دندان طبیعی به نظر میرسد به همراه اباتمنت روی پیچ قرار می‌گیرند. برای موفقیت آمیز بودن جراحی ایمپلنت دندان، باید به مقدار کافی استخوان در فک وجود داشته باشد و استخوان باید به اندازه کافی قوی باشد تا بتواند پایه را نگه دارد.
لازم به ذکر است جنس ایمپلنت دندان در تعیین هزینه درمان نقش مهمی‌دارد.
جراحی ایمپلنت
پس از بی حسی موضعی، لثه شکافته میشود و استخوان فک نمایان میگردد، پس از آن استخوان علامت‌گذاری شده و دندانپزشک با دریل ظریف اقدام به سوراخ کردن استخوان برای قرار دادن پیچ ایمپلنت می‌نماید. افرادی که دچار تحلیل لثه و یا پوکی استخوان می‌باشند، نیاز به پیوند استخوان جهت قوی سازی استخوان دارند.
اباتمنت
پس از قرار گرفتن پایه بعد از 2 الی 4 ماه نوبت به اباتمنت میرسد. (بستگی به جنس ایمپلنت دارد.)
اباتمنت از جنس تیتانیوم طلا یا پرسلن (چینی) بوده که به شکل 6 وجهی یا 5 وجهی هستند که بر روی پایه قرار میگیرد و به وسیله پیچ به آن متصل میشود. این قسمت پایه را به تاج متصل میکند.
تاج
تاج، قسمت بالایی ایمپلنت است که ظاهر آن شبیه به دندان طبیعی است. و از جنس سرامیک می‌باشد.
مدت زمان ایمپلنت دندان
زمان مورد نیاز برای تکمیل درمان به عوامل زیادی بستگی دارد. از جمله جنس ایمپلنت، ساختار فک و دندان و شیوه ی درمانی دندان پزشک. در برخی موارد میتوان همان موقع که ایمپلنت را میگذاریم هیلینگ یا پیچ را روی آن بست که به آن جراحی یک مرجله ای گفته میشود. در خیلی از مواقع هیلینگ انجام نمی‌شود، چون میخواهیم فشاری به ایمپلنت وارد نشود، تکان نخورد و خوب جوش بخورد؛ پس میگذاریم ایمپلنت زیر لثه بماند تا زمانی که میخواهیم روکش برای آن گذاشته شود به همین دلیل است که میگوییم 3 تا 4 ماه اول بازه بحرانی است که ایمپلنت سفت و محکم شود.
بهترین زمان کاشت ایمپلنت
بهترین زمان کاشت ایمپلنت بعد از کشیدن دندان است
البته حداکثر تا دو ماه نیز پس از کشیدن دندان میتوان برای کاشت ایمپلنت فوری اقدام کرد. در روش کاشت ایمپلنت دندان فوری پایه ایمپلنت همزمان با کشیدن دندان طبیعی در حفره های خالی موجود قرار میگیرد. در صورتی که دندان به درستی کشیده شده باشد و جای خالی دندان مشکلی نداشته باشد و میزان عفونت دندان زیاد نبوده و لثه ها عفونی نباشند و پس از بررسی استحکام استخوان فک در نصب ایمپلنت (سنجش تراکم استخوان)، میتوان اقدام به کاشت ایمپلنت کرد.در این روش دقیقا بعد از خارج شدن دندان، پایه ایمپلنت که در واقع یک پیچ کوچک تیتانیومی‌است، در جای خالی به فک پیچ میشود اما اگر لثه عفونت کرده باشد، جراح تا زمان برطرف شدن عفونت دست نگه میدارد. و بعد از فراهم شدن شرایط اقدام به کاشت میکند.
کاشت ایمپلنت استاندارد
در صورتی که حدود ۲ تا ۴ ماه از کشیدن دندان گذشته باشد؛ استخوان فک نیز تا حدودی بهبود پیدا کرده است و در این شرایط جراح باید استخوان فک را دریل کند تا فضای کافی برای کاشت پایه ایمپلنت ایجاد شود.
کاشت ایمپلنتت تاخیری
در صورتی که بعد از چهار ماه از کشیدن دندان اقدام به کاشت ایمپلنت دندان نمایید، استخوان فک شما به طور کامل بهبود پیدا کرده و حفرات خالی نیز به طور کامل پر شده است. این مدت زمان در صورتی که بیماری خاصی در استخوان فک یا لثه شما ایجاد نکرده باشد برای کاشت ایمپلنت مناسب است و جراح با دریل کردن استخوان فک میتواند به راحتی پایه ایمپلنت را بکارد.
کاشت ایمپلنت با تاخیر بسیار زیاد
اگربعد از یک سال از کشیدن دندان شما اقدام به کاشت ایمپلنت دندان نمایید، پریودنتیست باید مطمئن شود که شرایط لازم برای موفقیت آمیز بودن کاشت ایمپلنت را دارید. به همین علت با بررسی عکس اشعه ایکس میزان تراکم استخوان شما را بررسی کرده و بافت لثه را نیز چک میکند تا به بیماری پریودنتال دچار نشده باشید همچنین اگر استخوان شما تحلیل رفته باشد ابتدا باید عمل جراحی پیوند استخوان را انجام دهید و پس از بهبودی کامل که بین ۶ تا ۹ ماه زمان میبرد اقدام به کاشت ایمپلنت نمایید.
عمر ایمپلنت چقدر و به چه عواملی وابسته است
به یاد داشته باشید که سلامت عمومی‌بیمار و مراقبت از ایمپلنت‌ها یعنی تمیز کردن آنها، فاکتور بسیار مهمی‌محسوب میشود. کسانی که بهداشت دهان را رعایت میکنند و مرتبا از مسواک و نخ دندان استفاده میکنند، تقریبا میتوانند مطمئن باشند که ایمپلنت دندانشان تا آخر عمر دوام می‌آورد، همچنین مواردی هست که بهتر است بعد از جراحی رعایت شوند که خواندن آن را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
مواردی که باید پس از درمان ایمپلنت رعایت شوند
چه عواملی تعیین میکند که چند واحد ایمپلنت برای بیمار لازم است ؟
بستگی به وضعیت استخوان دندان بیمار دارد که استخوان دارای عرض ، ارتفاع و قوام است ، هرچه قوام بیشتری داشته باشد پایه های کمتری نیاز دارد ، البته پزشک از قشای دندان بیمار زیر دست خود متوجه قوام استخوان بیمار میشود. برای هر فرد طرح درمان اصولی وجود دارد که اگر همه شرایط ایده ال باشد و مشکلات استخوانی وجود نداشته باشد؛ تعداد واحد های ایمپلنت به طور کلی برای فک بالا 7 تا 8 واحد کاشت و برای فک پایین 6 تا 7 واحد کاشت می‌باشد.
اگر بیمار مشکلات استخوانی داشته باشد و استخوان دندان بیمار تراکم کمتری داشته باشد باید تعداد واحد های ایمپلنت را بیشتر کرد که نیرو و فشار روی دندان ها پخش شود این تعداد حداقل و حداکثری دارد که بستگی به اندازه قوس و فک بیمار دارد اگر قوس فک بزرگ باشد باید تعداد پایه های بیشتری گذاشته شود و اگر قوس کمتری داشته باشد تعداد کمتری نیاز است.
برای افرادی که سن بالایی دارند یا استخوان آنها تحلیل رفته است یک تا دو واحد ایمپلنت گذاشته میشود که در فک قفل میشود ولی تمام فشار دهان به این دو واحد ایمپلنت وارد میشود و امکان شکسته شدن پروتز بیشتر میشود.
دندان های خلفی که به ازای هر دندان یک ایمپلنت جایگزین میشود که باز هم برمیگردد به قوس فکی بیمار. اگر قوس فک بزرگ و دندان های بزرگتری داشته باشد لازم است تعداد ایمپلنتی که گذاشته میشود این فضای خالی را جایگزین کند و نیرو را تحمل کند و اگر قوس فک کمتر، فضای کوچک و دندان های کوچکتری داشته باشند میتوانیم مثلا برای سه واحد دندان، دو واحد ایمپلنت ویک واحد بریج استفاده کنیم. در واقع نیروی مکانیکی که بر روی آنها وارد میشود برای ما خیلی مهم است و بر میگردد به وضعیت بیمار یعنی آن فشاری که بیمار روی فک خود میاورد پس در این شرایط باید به فکر نیروی زیادی که قرار است به ایمپلنت وارد شود باشیم، بنابراین باز ایده ال این است که به ازای هر یک دندان یک ایمپلنت گذاشته شود تا نیرو پخش شود. در بعضی حالت ها ممکن است از نظر مکانیکی نیروی روی فک زیاد نباشد در این شرایط میتوان برای 3 واحد دندان فقط 2 واحد ایمپلنت گذاشت چون نیروی زیادی روی آنها نیست و میتوانند فشار را تحمل کنند، از طرف دیگر هم از نظر رعایت زیبایی نمیتوان به ازای هریک واحد دندان یک ایمپلنت گذاشته شود در واقع برای فک پایین دندان ها سایزکوچکتری دارند و نمیتوان 2 واحد ایمپلنت را با فاصله 1 میلیمتری قرارداد چون فضای استخوانی بین دندان ها کم است، باید حداقل 3 تا 4 میلی متر استخوان بین 2 واحد ایمپلنت وجود داشته باشد از لحاظ زیبایی هم وقتی روی هر ایمپلنت یک روکش قرار میگیرد آن لثه ای که شکل میگیرد دور تاج دندان برای ما خیلی مهم است، وقتی بیایم به ازای هر دندان یک ایمپلنت جایگزین کنیم لثه شکل زیبایی به خودش نمیگیرد، در این مواقع به ازای 3 واحد دندان 2 واحد ایمپلنت کاشت میشود، 2 تا پایه ایمپلنت 3 واحد روکش دندان می‌نشیند.
آیا اندازه فک در تعداد ایمپلنت تاثیر دارد ؟
بله، هرچه اندازه فک بزرگتر باشد تعداد ایمپلنت بیشتری نیاز دارد؛ و هرچه اندازه فک کوچکتر باشد تعداد ایمپلنت کمتری نیاز است. برای مثال ممکن است طبق نظر متخصص و با توجه به اندازه فک، فردی نیاز به 6 تا 8 واحد ایمپلنت و 14-16 عدد روکش داشته باشد.
مزایای ایمپلنت چیست ؟
حفظ ظاهر چهره و دهان
سهولت در جویدن و هضم بهتر غذا
جلوگیری از تحلیل استخوان فک
جلوگیری از حرکت سایر دندان ها
احتمال عفونت لثه را کاهش می‌دهد.
دوام و طول عمر طولانی
شباهت زیاد ایمپلنت دندان به دندانهای طبیعی شما و در نتیجه افزایش اعتماد به نفس
عدم نیاز به برداشتن و جایگذاری دوباره (مثل پروتز) و نظافت آسان و معمولی مثل سایر دندانها
مراقبت های لازم پس از ایمپلنت دندان
بهترین کارهایی که میتوانید بعد از جراحی ایمپلنت دندان در چند روز آینده انجام دهید استراحت، خوردن غذاهای نرم و مسواک زدن نرم و آرام است. اغلب بیماران بعد از جراحی ایمپلنت حالات یکسانی را تجربه میکند: کبودی، تورم و ناراحتی های خفیف مواردی هستند که در اغلب موارد بیماران با آن مواجه میشوند. مجموعه عوارض احتمالی و اقداماتی که باید انجام شود عبارتند از
عوارض احتمالی اقدامات لازم
درد، تورم و کبودی بین 3 تا 7 روز طبیعی است. استفاده از داروهای تجویز شده تا پایان دوره و همچنین یک یخ در روز اول، تراوش خونابه طبيعي است، يک تکه گاز استريل را در محل قرار داده و بین 30 تا 45 دقيقه فشار دهيدو از تف کردن خودداری نمایید و در صورت خونريزی به کلينيک مراجعه نماييد.
احساس درد شدید بعد از مدت دو هفته در ناحیه ای که جراحی انجام شده پس از گرفتن عکس به کلینیک مراجعه کنید.
در هر شرایط مصرف دخانیات ممنوع
بعد از ایمپلنت حتما موارد زیر را انجام دهید
سعی کنید تا 24 ساعت بعد از جراحی استراحت نمایید.
پس از کاشت ایمپلنت به مدت 1 روز از مسواک زدن در ناحیه عمل پرهیز شود. بعد از یک ساعت بستنی یا آب خنک میل کنید.
روز اول غذای سرد و نرم میل نمایید.
گاز گذاشته شده در ناحیه جراحی را بعد از یک ساعت دور بیندازید.
آب دهان خود را قورت دهید و از تف کردن آن به بیرون خودداری کنید.
برای نوشیدن مایعات از نی استفاده کنید.
داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک را طبق دستور استفاده نمایید و از مصرف خودسرانه دارو بپرهیزید.
روز اول دهان را شستشو ندهید.
مشروبات الکلی مصرف نکنید.
اگر از بیهوشی در جراحی استفاده شده به هیچ وجه رانندگی نکنید.
بعد از هر وعده غذا با احتیاط مسواک زده و دهان خود را شستشو دهید.
در صورت تجویز دهانشویه کلرهگزیدین، بعد از مسواک زدن سپس دهان را با آب نمک رقیق و گرم شستشو داده، آنگاه به مدت 30 ثانیه دهانشویه را در دهان غرغره نموده و بعد از بیرون ریختن آن تا 30 دقیقه، نوشیدنی یا غذا میل ننمایید.
در صورتی که پروتز متحرک دارید تا یک هفته از آن استفاده نکنید.
چنانچه از بخیه غیر قابل جذب استفاده شده است، 14 روز بعد برای کشیدن بخیه ها به کلینیک مراجعه نمایید.
حداقل تا یک روز سیگار و قلیان نکشید.
از زمان جراحی ایمپلنت مُعایناتی برای بیمار در نظر گرفته می شود که می بایست آنها را رعایت کنید. زمان انجام این معاینات به این شرح می باشد: یک روز بعد از جراحی – دو هفته بعد از جراحی – سه ماه بعد از جراحی
