انجام درمان های مربوط به ریشه دندان شامل عصب کشی (اندو)، درمان مجدد ریشه ( ری اندو )، و جراحی های اپیکو ( قطع کردن انتهای ریشه دندان ) هستند.
درمان های فوق در صورت تمایل توسط متخصص درمان ریشه انجام میگردد.
علائم درگیری عصب دندان چیست؟
عصب دندان به همراه مجموعه ای از رگ های خونی در مرکز یا مغز دندان قرار گرفته است و در صورت وجود پوسیدگی های عمیق، وجود دندان هایی با سابقه ضربه یا ترک دندانی عصب درگیر میشود.
علائم این درگیری ها شامل :
درد خود به خود
درد طولانی هنگام خوردن نوشیدنی ها و غذاهای گرم و سرد
دردهای شبانه
گاهی بدون علائم
پروسه درمان ریشه دندان چگونه است ؟
ابتدا پوسیدگی ها و عوامل عفونی در قسمت تاج دندان برداشته میشود. سپس کانال های ریشه دندان تعین طول شده و محتویات آن ها به وسیله ابزارهای سوهان مانند پاکسازی میشوند و در نهایت کانال های دندان بعد از شست و شو و ضد عفونی با مواد شبیه پلاستیک که از صمغ یک نوع گیاه تهیه شده اند و کاملا با بدن انسان سازگارند، پرشده و مهر و موم میگردند.
تمام این مراحل با بی حسی موضعی انجام میپذیرد و در روند درمان بیمار، دردی را احساس نمیکند.
آیا با دندان عصب کشی شده میتوان غذا خورد یا مسواک زد ؟
دندانی که نیاز به درمان ریشه دارد، اغلب شدیدا خراب و دیواره های شکننده ای دارد. بدین لحاظ ممکن است در زمانی که پانسمان روی دندان است، بسیار احتیاط نمایید و از غذا خوردن معمول با دندان پانسمان شده اجتناب نمایید.
در صورت تخلیه کامل پانسمان حتما جهت گذاشتن پانسمان به دندانپزشک مراجعه فرمایید. در صورتی که تنها قسمت سطحی پانسمان تخلیه شده باشد، نیازی به مراجعه نمیباشد.
چرا دندانی که قبلا عصب کشی شده را باید مجددا عصب کشی کنیم؟
گاهی درمان ریشه که توسط پزشک قبلی انجام گردیده، ناقص بوده و این موضوع در عکس رادیوگرافی عالی بوده، اما به عللی آن دندان و مواد درونش عفونی گردیده است در این گونه موارد نیاز به درمان مجدد ریشه میباشد.
درمان ریشه مجدد نسبت به عصب کشی پروسه سخت تری دارد و گاهی نیاز به جراحی انتهای ریشه هم میباشد.
آیا دندان های اندو شده الزاما نیاز به روکش دارند ؟ آیا روکش عمر این دندان ها را کاهش نمیدهد ؟
یک رکن مهم هم موفقیت درمان های عصب کشی شده، ترمیم صحیح تاج دندان است. به صورتی که یک دندان حتی با بهترین عصب کشی در صورت گذاشتن یک ترمیم تاجی نامناسب دوباره عفونت کرده و نیاز به درمان مجدد پیدا میکند.
در دندان های عصب کشی شده با توجه به وجود پوسیدگی قبلی و برداشت بافت دندان و با از دست رفتن عروق و اعصاب دندان، رطوبت بافت دندان کاهش مییابد و دندان خشک تر و شکننده تر میشود. لذا اگر بعد از عصب کشی پزشکتان توصیه به روکش دندان فوق نمود، در اسرع وقت این درمان باید صورت گیرد، در غیر این صورت ممکن است باعث شکستن و از دست دادن دندان مورد نظر گردد.
پست کور یا post core چیست ؟
معمولا در اثر وسعت پوسیدگی های دندان هایی که نیاز به درمان ریشه دارد و تخریب دندان در صورتی که 50% بافت دندان بعد از برداشت پوسیدگی در تاج دندان از دست رفته باشد، نیاز به درمان پست میباشد. پست ها به دو نوع ریختگی و پست فایبر تقسیم میگردند. در پست ریختگی بعد از برداشت قسمت های نازک تاج، ریشه دندان تا حدی تخلیه و قالبگیری میگردد و قالب فوق به لابراتوار ارسال میشود. سازه ای فلزی به صورت یکپارچه که شامل قالب ریشه مورد نظر و تاج بازسازی شده در لابراتوار ساخته میشود که به پست کور معروف است، پست مورد نظر بعد از ارسال در دهان، داخل دندان نصب میگردد و دندان جهت درمان روکش آماده میشود.
درمان پست کور ریختگی روشی عالی و موثر در دندان های به شدت تخریب شده جهت بازسازی زیر روکش و استحکام دندان میباشد.
در دندان های با تخریب کمتر میتوان از پست فایبر استفاده کرد که دیگر نیازی به قالب گیری و ارسال به لابراتوار نیست. در همان جلسه ریشه تا حدی تخلیه و فایبر پست در داخل ریشه دندان نصب شده و تاج روی آن با مواد مخصوص بازسازی میگردد و دندان جهت درمان روکش آماده میگردد.
چرا دندانی که عصب کشی شده پس از درمان هنوز هم درد دارد ؟
در چند روز اول ابتدای درمان ریشه، به علت قطع نمودن و خارج کردن عروق و اعصاب از کانال های ریشه یک زخم موضعی اطراف ریشه دندان در استخوان ایجاد میشود. مانند هر جای دیگری از بدن محل آن تا مدتی دردناک و ملتهب خواهد بود. در مورد دردهای بعد از درمان ریشه هم علت درد، زخم و التهاب ناحیه قطع عصب در استخوان اطراف ریشه دندان میباشد. بنابراین وجود دردهای احتمالی بعد از درمان طبیعی بوده و این دردها با مسکن قابل کنترل است. این دردها معمولا ظرف چند روز یا نهایتا چند هفته بهبود مییابند. ولی در صورت عدم بهبود یا شدت پیدا کردن درد، حتما به دندانپزشک خود مراجعه نمایید.
درمان های عصب کشی نوین و پیشرفته تفاوتی با درمان های سنتی و قدیمیدارد ؟
امروزه در درمان های جدید به جای فایل دستی از فایل روتاری همراه با موتور استفاده میگردد، که میزان پاکسازی کانال را افزایش داده و از زمان درمان میکاهد. اغلب درمان ها طی یک جلسه به پایان میرسد.
از روش های جدید دیگر استفاده از دستگاه تعیین طول الکترونیکی ریشه ها با ایکس لوکیتور میباشد که دقت درمان را افزایش داده و دفعات عکس گرفتن را کاهش میدهد. از دیگر تغییرات مهم این حوزه استفاده از رادیوگرافی های دیجیتال است که میزان دریافت اشعه ایکس به مقدار چشمگیری کاهش مییابد.
منظور از جراحی ریشه یا epico چیست ؟
جراحی ریشه یا اپیکوسرجری یک جراحی سرپایی میباشد که در موارد خاص درمان ریشه تجویز میگردد.
در مواردی که عفونت از داخل کانال تخلیه نمیشود، با برش لثه و برداشت استخوان انتهای ریشه عفونت و کیست نوک ریشه تخلیه میشود و ناحیه با مواد خاصی پر میگردد، تا به مرور زمان ضایعه و کیست انتهای ریشه بهبود پیدا میکند.
چه داروهایی بعد از عصب کشی توصیه میگردند ؟
بهترین داروهایی که بعد از درمان ریشه توصیه میشوند، مسکن ها هستند که پرکاربردترین آن ها پروفن یا ژلوفن میباشد و بهتر است بعد از درمان 6 ساعت یک بار مصرف گردد. البته در صورت وجود تورم های شدید و درد ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ها مثل آموکسی سیلین، مترونیدازول و… هم باشد که باید طبق دستور مصرف گردد.