کامپوزیت دندان و لمینت دندان نوعی درمان زیبایی محسوب می‌شوند که می‌توانید با آنها دندان‌هایی سفید و سالم داشته باشید. آنها نازک، به رنگ دندان و تهیه شده از مواد با کیفیت و خاصی هستند که بر روی دندانهای شما چسبانده می‌شوند. تصمیم‌گیری در مورد اینکه کدام یک برای شما مناسب است به مقدار اطلاعات شما از تفاوت لمینت و کامپوزیت دندان بستگی دارد. شما می‌توانید پس از بررسی دقیق جوانب مثبت و منفی و تفاوت لمینت و کامپوزیت دندان، تصمیم خود را بگیرید. در این مقاله ما به بررسی این موضوع می‌پردازیم، همچنین شما می‌توانید از خدمات دندانپزشکی ما با قیمت مناسب استفاده کنید.
لبخند زیبا یکی از اصلی‌ترین موارد در زیبایی است. دندانهای زیبا تأثیر بسزایی بر اعتماد به نفس شما دارند و باعث می‌شوند جذاب‌تر و جوان‌تر به نظر برسید. اگر فضاهای خالی بین دندان‌هایتان شما را آزار می‌دهد این مشکل قابل حل شدن است. می‌توانید از کامپوزیت ونیر و لمینت دندان استفاده کنید.
به طور کلی ۲ نوع روکش برای دندان وجود دارد:
۱- روکشهای کامپوزیتی
۲- روکشهای پرسلن
هر کدام از این روکشها انواع و اقسام مختلف با برندها و کیفیتهای گوناگون دارد. که با به تشخیص دندانپزشک و تایید نهایی فرد، می توان از هر کدام از این روکشها استفاده نمود.
روکشهای کامپوزیتی همانطور که از نامش پیداست، همان مواد سفید رنگ رزینی است که برای پر کردن دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد. دندانپزشک زیبایی با هنر دست و تجربه و مهارتی که دارد، پس از انتخاب رنگ، این مواد کامپوزیتی را به صورت لایه لایه روی دندان فرد قرار می دهد و در نهایت تسطیح و پالیش نهایی می کند.
در اصطلاح به روکشهای کامپوزیتی موارد زیر اطلاق می شود:
لمینت کامپوزیتی – ونیر کامپوزیت – ونیر – کامپوزیت زیبایی
روکشهای پرسلن که جنس آن از پرسلن یا چینی است پس از طی مراحل و قالب گیری توسط دندانپزشک، در لابراتوار ساخته می شود و بعد توسط دندانپزشک روی دندانهای طبیعی فرد چسبانده می شود.
امروزه با معرفی کامپوزیتهای نانو و با توجه به پیشرفتهای زیادی که در خصوصیات این کامپوزیت حاصل شده ونیرهایی که با آنها ساخته می‌شوند از نظر دوام و استحکام و عدم رنگ پذیری بسیار ارتقا پیدا کرده‌اند، از ویژگی‌های دیگر این سیستم حداقل دستکاری و تراش دندان است.
روش انجام کامپوزیت ونیر
این درمان بطور کامل در مطب انجام مى‌شود و نیاز به قالبگیرى و لابراتوار ندارد. لایه کامپوزیتی که روى دندان قرار مى‌گیرد، بسیار نازک و ظریف است و لذا لازم نیست براى جبران ضخامت آن، سطح بیرونى دندان تراشیده شود.
این روش بسیار محافظه کارانه و با حداقل تراش ممکن و یا بدون تراش دندان انجام مى‌گردد. در ضمن این درمان در طى یک جلسه قابل انجام است. از آنجا که لایه کامپوزیت ونیر توسط چسبهاى مخصوص کاملا به سطح دندان باند مى‌شود لذا استحکام زیادى پیدا مى‌کند و براحتى نمى‌شکند. البته بایست بعد از درمان مراقب جویدن اجسام خیلى سخت بود.
همانطور که گفته شد در این روش پس از تمیز کردن و آماده سازى سطح دندان، ماده خمیرى کامپوزیت دندان روى سطح بیرونى دندان فرم داده مى‌شود و توسط نور مخصوصى سخت و به دندان چسبانده مى‌شود. این لایه بطور دائمى به سطح دندان چسبانده مى‌شود و لذا این روش یک درمان دائمى محسوب مى‌شود.
تصمیم گیری درباره انجام ونیر کامپوزیت یا درمانهای جایگزین
قبل از اینکه تصمیم بگیرید که می خواهید برای زیبایی دندانهای خود از ونیر کامپوزیت استفاده کنید یا لمینت دندان و یا سایر درمانهای جایگزین، لازم است به نکات زیر توجه نمایید و بعد با مشورت با دندانپزشک خود، در نهایت تصمیم نهایی را خود بگیرید.
موارد که استفاده از ونیر کامپوزیت توصیه می شود:
ترمیم دندانهای شکسته شده
دندانهای ساییده و کوتاه شده
تغییر رنگ دندان، که با گزینه های سنتی سفید کردن دندان قابل درمان نیست
دندانهای فرسوده شده
دندان هایی با آسیب های جزئی مانند تراشه و ترک
دندانهای نامرتب جزئی
دندانهای ناهموار
بستن فاصله های جزئی بین دندان ها
مواردی که بایستی از درمانهای جایگزین به جای ونیر کامپوزیت استفاده نمود:
زیبایی کل دندانها: اگرچه در این حالت می توان از ونیر کاپوزیت استفاده نمود، ولی به دلیل معایبی که درباره ونیر کامپوزیت در قسمت مطالب و مقالات گفته شد درمان جایگزین یعنی لمینت دندان توصیه می گردد.
بستن فاصله بین بیش از ۳ دندان
دندانهای ضعیف شده: اگر مقدار زیادی از ساختار دندان از بین رفته باشند، دندانها برای انجام ونیر مناسب نیستند.
دندان‌هایی که به شدت جابجا شده‌اند یا نامرتب هستند. برای رفع این مشکل، به ارتودنسی دندان نیاز است.
فشار دادن دندانها به صورت ناخودآگاه. در این حالت ونیرها به راحتی شکسته می‌شوند و آسیب می‌بینند.. قبل از انجام هرگونه ونیر باید مشکل دندان قروچه حل شود. در بعضی موارد استفاده از محافظ‌های شبانه دندان یا همان نایت گارد، ممکن است موثر باشد.
پس از خواندن این مطلب و سپس مشورت با دندانپزشک خود می توانید راحت تر درباره انجام ونیر کامپوزیت تصمیم گیری نمایید.
جنس کامپوزیت ونیر
جنس ونیر کامپوزیت از ذرات رزین می باشد که این رزین در سالهای اخیر با پیشرفت تکنولوژی از ذرات ریز تر نانو تهیه شده که زیبایی بیشتری به دندانها می دهد. برخی از برندها در سالهای اخیر به جای رزین از ذرات نانو سرامیک استفاده کرده اند که این نوع کامپوزیت ونیر از لحاظ دوام و طول عمر تفاوت چندانی با کامپوزیت معمولی ندارند.
نحوه انتخاب رنگ کامپوزیت
کامپوزیت ها محصولات دست سازی هستند و بسته به نظر فردی که از آنها استفاده می کند می توانند رنگ، شکل و ظاهر متفاوتی داشته باشند. اما معمولاً نوع و رنگ کامپوزیت توسط بیمار و با مشوت با دندانپزشک انتخاب می شود. ابتدا دندانپزشک با بررسی همه جوانب رنگ کامپوزیتی را انتخاب می کند که از لحاظ ظاهری و زیبایی انطباق بهتری با سایر دندان های فرد داشته باشد و در صورت تایید بیمار آن رنگ و برند مامپوزیت برای فرد استفاده می گردد.
مزایای انجام ونیر کامپوزیت
قیمت مناسب و اقتصادی بودن: قیمت مناسب کامپوزیت ها باعث شده است که هر فردی با هر نوع بودجه ای که دارد بتواند از این روش استفاده کند.
حداقل تغییرات بر روی ساختار دندان ها: با توجه به این که کامپوزیت مانند نوعی روکش برای دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد نیازی به تغییر ساختار دندان نیست و در واقع حداقل میزان آماده سازی در این روش را می توان مشاهده کرد. علاوه بر این هیچ گونه تغییر و آسیبی بر روی عاج، مینا و ریشه ی دندان دیده نمی شود.
طول درمان کوتاه: یکی از موارد مهم در رابطه با مزایا کامپوزیت دندان طول درمان کوتاه می باشد به طوری که در طی یک جلسه پزشک می تواند کار کامپوزیت دندان را به اتمام برساند. با توجه به اهمیت زمان در دنیای امروز این مورد را می توان یکی از مهم ترین مزایا این روش بیان کرد.
قابلیت ترمیم و تعویض: در صورتی که هر گونه مشکلی مانند جدا شدن لایه کامپوزیت از روی دندان به وجود آید با مراجعه به پزشک به راحتی می توان آن را ترمیم و یا تعویض کرد و از این جهت نگرانی وجود نخواهد داشت.
ساده بودن درمان: در این روش برای قرار دادن کامپوزیت بر روی دندان ها نیاز به هیچ گونه بیهوشی وجود ندارد و پزشک به راحتی می تواند بدون وجود هر گونه خونریزی کار خود را انجام دهد.
معایب انجام ونیر کامپوزیت
شکستگی در کامپوزیت: همان طور که می دانید برای ساخت کامپوزیت دندان از ماده ای به نام رزین استفاده می کنند که این ماده استحکام کمتری نسبت به مواد دیگر مانند آمالگام و سرامیک دارد و گاهی ممکن است بر اثر فشار های وارد شده بر آن دچار شکستگی شود.
زرد شدن کامپوزیت: از دیگر عوارض کامپوزیت دندان می توان به زرد شدن و تغییر رنگ آن اشاره کرد. با توجه به این که یکی از موارد استفاده از کامپوزیت ها جنبه زیبایی آن می باشد زرد شدن و تغییر رنگ آن می تواند آزاردهنده باشد. به همین جهت لازم است سالی یک یا دو بار کامپوزیت ها توسط پزشک پولیش کاری شوند تا رنگ اصلی آن برگردد.
پوسیدگی دندان: یکی از مهم ترین موارد عوارض کامپوزیت دندان که اکثر بیماران به آن دچار می شوند، پوسیدگی دندان ها می باشد. معمولا افرادی که از کامپوزیت دندان استفاده می کنند باید به طور سفت و سخت بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنند چرا که در غیر این صورت دچار پوسیدگی خواهد شد.
حساسیت در دندان ها: استفاده از کامپوزیت گاهی باعث می شود که فرد دچار حساسیت نسبت به گرما و سرما شود و این حساسیت در برخی مواقع ممکن است تا یک ماه و حتی بیشتر این حساسیت باقی بماند.
عدم تطبیق دندان ها: با توجه به این که در کامپوزیت دندان کاری که انجام می گیرد اصلاح شکل و سایز دندان ها می باشد گاهی ممکن است ناراحتی هایی به دلیل عدم تطبیق دندان ها با یکدیگر به وجود آید که این موضوع می تواند ناراحتی هایی را برای بیمار به هنگام صحبت کردن، خندیدن، غذا خوردن و… به وجود آورد.
التهاب و تورم لثه: تورم لثه یکی از شایع ترین عوارض کامپوزیت دندان می باشد که به دلیل نوع فعالیت های انجام شده در این روش می باشد. البته این موضوع نگرانی خاصی ندارد وبا مراجعه به پزشک به راحتی می توان آن را درمان کرد.
عوامل ماندگاری طولانی مدت ترمیم‌های کامپوزیت
مقاومت فشاری: میزان مقاومت ماده در برابر شکستن تحت فشار. این ویژگی در ترمیم‌های خلفی بسیار اهمیت دارد.
سازگاری و هندلینگ: چقدر با دیواره‌ها سازگاری دارد؟ مشاهده نتایج نهایی در رادیوگرافی به شما نشان می‌دهد که این کار تا چه حد روی شما جواب می‌دهد. هندلینگ به اولویت شخصی شما بستگی دارد. چقدر صبر و تحمل دارید تا به نتایج مطلوب خود برسید؟
شفافیت: با استفاده از مواد بالک موجود در بازار، ترمیم‌های شما از شفافیت بیشتری برخوردار خواهد بود. بالک باید شفاف باشد تا در لایه‌ایی نزدیک به عمق ترمیم شود. این کار باعث جلوگیری از ایجاد لکه‌ها و داشتن دندانهای طبیعی می‌شود. بسته به تمایل شما و محل قرارگیری آن در دهان، می‌توانید بر نوع مواد را انتخاب کنید.
قابلیت جریان پذیری: آیا مواد به آسانی می‌توانند در دیواره‌ها و عصب جریان داشته باشند؟
جمع شدگی: عاملی که مانع تاثیر طولانی مدت و انجام درست کامپوزیت می‌شود، جمع شدگی در طول پلیمریزاسیون است. جمع شدگی باعث افزایش احتمال پوسیدگی‌های مکرر و رنگ گرفتن حاشیه‌ای می‌شود.
قابلیت صیقل پذیری: کامپوزیتهای میکرو فایل، هیبرید و نانوفیل دارای قابلیت صیقل پذیری بسیار زیادی هستند.شما به موادی نیاز دارید که با گذشت زمان خوب صیقل داده شود و درخشش خود را حفظ کند.
تفاوت ونیر کامپوزیت و ونیر پرسلن
وقتی صحبت از ترمیم‌های غیر مستقیم (به خصوص ترمیم‌های بزرگ) باشد، کامپوزیت‌ها از نظر مقاومت و ماندگاری، کمترین امتیاز را دارند. حتی اگر مواد کامپوزیتی جدید باعث ظاهری زیبا شوند و برای مدت زیادی ماندگار باشند، پرسلن‌ها در برابر لک، فشار و شکستگی مقاومت ترند، همچنین زیبایی و رنگ پایدارتری دارند با این وجود، معمولا ترمیم کامپوزیت ارزان‌تر است.
تفاوت کامپوزیت و لمینت دندان در چیست؟
لمینت و کامپوزیت دندان هر دو درمان زیبایی برای دندان هستند. در هر یک از این روش‌های درمانی، یک لایه نازک به دندانها چسبانده می‌شود (حدود ۶ تا ۱۰ دندان در هر فک که آن را خط لبخند می‌نامند) و رنگ، اندازه و شکل دندان را تغییر می‌دهد. تفاوت لمینت و کامپوزیت دندان در موادی است که از آنها ساخته می‌شوند. این تفاوت باعث می شود مراحل این درمان‌ها و همچنین ویژگی‌های هر یک گوناگون و متنوع باشد.
لمینت سرامیکی
لمینت در حقیقت شکل جدیدی از ونیر سرامیکی است که هر دو از نظر عملکرد و مزایا حدودا یکسان هستند، با این تفاوت که لمینت نازک‌تر است. همچنین برای چسباندن آنها بر روی دندانها نیاز است تا مقدار کمی از مینای دندان تراشیده شود. تغییر اندازه و شکل دندانها باعث می‌شود که لمینت‌ها نسبتاً برجسته باشند و مانند ونیرهای سرامیکی طبیعی به نظر نرسند. همچنین هزینه لمینت بیشتر از ونیرهای سرامیکی است.
ونیر کامپوزیت
ونیر کامپوزیت روکش نازکی است که بر روی دندان قرار می‌گیرد. در ونیر کامپوزیت مقدار کمتری از مینای دندان تراشیده می‌شود تا روکش بر روی دندان قرار گیرد. ونیر کامپوزیت به دلیل رنگ‌پذیر بودن و شکنندگی تقریبا زیاد، کمتر ترجیح داده می‌شوند. با این حال، هنوز افرادی هستند که استفاده از آن را ترجیح می‌دهند زیرا آماده‌سازی و چسباندن آنها بر روی دندان زمان کمتری می‌برد.
فرق لمینت سرامیکی و ونیر کامپوزیت در چیست؟
ونیر کامپوزیت توسط دندانپزشک در مطب و فقط طی یک جلسه کامل می‌شود. در این نوع درمان نیازی به مسواک زدن ندارید و ونیرهای کامپوزیت با چسب‌های مخصوص به دندانهای شما متصل می‌شوند. دندانپزشک یک لایه نازک از روکش کامپوزیت را روی دندان شما قرار می‌دهد تا قسمت‌های مورد نظر شما را بپوشاند، سپس لایه بعدی را اضافه می‌کند تا نتیجه نهایی حاصل شود.
اما لمینت سرامیکی مانند روکش سرامیکی بر روی سطح دندان می‌چسبد. هر کدام از این لمینت‌های سرامیکی برای دندان خاصی ساخته شده‌اند و بسیار طبیعی به نظر می‌رسند. استفاده از لمینت سرامیکی کمی تخصصی‌تر و زمان‌بر است. دندانپزشک از دندانهای شما قالب‌گیری می‌کند و به آزمایشگاه ارسال می‌کند. بعد از دو تا سه هفته لمینت شما آماده است. سپس دندانپزشک لایه بسیار نازکی از مینای دندان شما را می‌تراشد و روکش را به دندانهای شما می‌چسباند.
لمینت بهتر است یا کامپوزیت؟
همانطور که می‌دانید، هم لمینت و هم کامپوزیت دارای مزایا و معایبی هستند. ونیر کامپوزیت فقط طی یک جلسه انجام و باعث صرفه‌جویی در وقت می‌شود. این کار بدون آسیب رساندن به مینای دندان یا کشیدن آن انجام می‌شود. همچنین هزینه ونیر کامپوزیت تقریبا نصف لمینت است. لازم به ذکر است که اگر لمینت ترک بخورد یا دچار شکستگی شود باید کلا تعویض شود در ونیر کامپوزیت چنین نیست.
با وجود تمام مزایایی که برای کامپوزیت ذکر کردیم، اما آنها قابل رقابت با لمینت نیستند. لمینت ماده‌ای بسیار محکم است که ۱۰ تا ۲۰ سال دوام دارد. لمینت سرامیکی زیباتر و طبیعی‌تر از ونیر کامپوزیت است. همچنین لمینت بسیار شبیه به خود دندان است، بنابراین تراشیدگی جزئی مینای دندان را جبران می‌کند. لمینت در برابر رنگ مقاوم‌تر می‌باشد و احتمالا نیازی به تغییر رژیم‌غذایی امتناع از خوردن غذاهای رنگی نداشته باشید.
با این حال، این شما هستید که تصمیم می‌گیرید کدام درمان برایتان مناسب است و همچنین، باید با مشاوره دندانپزشکی صحبت کنید تا به شما در تصمیم‌گیری درست کمک کند.
انواع کامپوزیت دندان و مزیت‌های آن
۱. کامپوزیتهای قدامی
کامپوزیتهای قدامی با نام کامپوزیتهای زیبایی نیز شناخته می‌شوند. از این کامپوزیت‌ها به منظور ترمیم دندانها و دستیابی به نتیجه‌ایی کاملا طبیعی و مشابه با دندانهای اصلی استفاده می‌کنند. اصلی‌ترین مزیت کامپوزیتهای زیبایی امکان صیقل دادن و طول عمر بسیار بالای درخشانی و براقیت آنها است. از این رو کامپوزیتهای قدامی بهترین گزینه برای ترمیم زیبایی دندانها است. با استفاده از این کامپوزیت‌ها بدون تراشیدن دندان امکان تغییر رنگ، شکل و سایز قطعه دندانپزشکی وجود دارد.
۲. کامپوزیتهای خلفی
از کامپوزیت خلفی برای ترمیم دندانهای خلفی استفاده می‌شود. این کامپوزیت‌ها از استحکام و مقاومت بسیار بالا در برابر فشار جویدن غذا و سایش برخوردارند. دوام و طول عمر این کامپوزیت‌ها بسیار زیاد است.
۳. کامپوزیتهای سیال
دلیل معروفیت کامپوزیت دندان سیال سازگاری و انطباق عالی آن است. مزیت سیالیت کار را برای دندانپزشک آسان می‌نماید. از کامپوزیتهای مایع در پر کردن حفره‌های کوچک دندانی با عمق و سطح کم، به عنوان سیلنت جهت جلوگیری از پوسیدگی و ترمیم کننده طوق دندانها استفاده می‌شود.
۴. کامپوزیتهای یونیورسال
کامپوزیتهای یونیورسال در ترمیم و زیبایی دندانهای قدامی و خلفی کاربرد دارند. این کامپوزیت‌ها برای سازگاری با سایه مینای دندان، دارای تنوع گسترده‌ای از سایه‌ها هستند. کامپوزیت یونیورسال به ۳ شکل سرنگ، کپسول یا مایع در دسترس است.
۵. کامپوزیتهای خود ترمیم شونده
از آنجا که در فرایند تولید کامپوزیتهای پلیمریزاسیون دار استفاده از نور الزامی نیست، از این کامپوزیت‌ها جهت ساخت کور استفاده می‌شود. برای پر کردن حفره‌های بزرگ دندانی به ویژه دندانهای خلفی که فشار بیشتری را تحمل می‌کنند از این کامپوزیت‌ها استفاده می‌شود.
۶. کامپوزیتهای بالک فیل
برای ترمیم لایه و کم شدن میزان انقباض ضروری است که کامپوزیتهای قدیمی به آرامی جایگذاری شوند. کامپوزیتهای بالک فیل فقط برای قرارگیری در یک لایه طراحی شده‌اند. مزیت اصلی کامپوزیتهای بالک فیل عمق درمان، کم شدن حجم فیلترها، یکپارچه سازی، ذخیره کردن وقت و هزینه کمتر است.
۷. کامپوزیتهای ارتودنسی
از کامپوزیتهای ارتودنسی در درمانهای مربوط به ارتودنسی دندان استفاده می‌کنند. در مجموع کامپوزیت ارتودنسی لایت کیور می‌باشند.
