درمان های جراحی فک در صورت تمایل توسط متخصص جراحی فک و صورت انجام میگردد.
جراحی فک یا ارتوگناتیک چیست ؟
جراحی فک یا ارتوگناتیک عملی است که برای اصلاح ناهنجاری های فکی انجام میشود. این اصطلاح از یک کلمه یونانی یعنی “orthos” به معنای صاف کردن و “gnathic” یعنی فک، برگرفته شده است. به خاطر همین این اصطلاح را با معنای صاف کردن فک میشناسند. معمولا در آشنایان و اطرافیان دیده اید که جراحی ارتوگناتیک یا جراحی فک انجام داده باشند. به این شرح که فک بیمار را برای جراحی شکسته اند و سپس جابجایی فک صورت گرفته است.
جراحی فک چگونه انجام میشود ؟
معمولا آمادگی برای جراحی فک به اندازه یک دوره مقدماتی 9 تا 14 ماهه برای ارتودنسی دندان نیاز دارد. در ضمن باید یادآور شد که متخصص ارتودنسی در مجهزترین کلینیک دندانپزشکی هم یکی از جدایی ناپذیرترین اجزای یک درمان موفقیت آمیز میباشد. ابزارهای ارتودنسی دندان قبل از جراحی برداشته نمیشوند و در طول فرآیند جراحی هم بسیار کمک میکنند. حتی بعد از جراحی یک دوره ارتودنسی دیگر صورت میگیرد که در هر فردی متفاوت میباشد. ابتدا برای جراحی از سر و صورت بیمار رادیوگرافی میشود و میزان و جهت تغییر مشخص میشود. در ضمن جراحی به صورت شبیه سازی شده روی یک نمونه انجام میشود و بعد از مشخص شدن نتیجه، عمل جراحی اصلی انجام میشود. این جراحی در بیمارستان صورت میگیرد و باید بیمار 1 روز پس از جراحی در بیمارستان بستری شود.
چه کسانی نیاز به جراحی فک و دهان دارند ؟
دردهای مزمن فکین یا دردهای مزمن مفاصل فک (TMJ)
ناتوانی در روی هم آوردن لب ها بدون فشار
اوپن بایت ( یعنی فاصله ای بین دندان های بالا و پایین زمان بستن دهان میافتد )
ضربه و آسیب به فک و صورت
تنفس دهانی به صورت غیر ارادی
فک بیرون زده
تومورهای فکی
عدم تقارن صورت از روبرو و پهلو
مشکل در جویدن و غذا خوردن
عقب رفتگی فک پایین و چانه
آپنه خواب، که از طریق مشکلات تنفسی زمان خواب قابل تشخیص میباشد، مثل خر و پف کردن در خواب
خشک شدن دهان بخاطر تنفس های دهانی زیاد
ساییدگی بیش از اندازه دندان ها
چه کسانی بهترین گزینه برای انجام جراحی فک و دهان میباشند ؟
با رشد فرد، فک هم همانند دیگر اعضا رشد میکند و ممکن است حتی فرایند رشد فک نیز متوقف شود یا زودتر تکامل پیدا کند. به دلایل متعددی در عملکرد فک و ظاهر آن ممکن است عدم هماهنگی دیده شود و یا نامناسب باشد. این دلایل با اهمیتی که پیدا میکنند، منجر به داشتن یک برنامه نهایی میشوند. از جمله این دلایل میتوانند شامل موارد زیر باشند :
سابقه آسیب قبلی
ریشه ژنتیکی و رشد نامناسب ( که شایع ترین دلیل میباشد )
فعالیت های غیر طبیعی که از مرکز رشد به دلیلی ناشناخته به نام TMJ رخ میدهند (اختلال مفاصل فکی) دقیقا روبروی کانال گوش میباشد و استخوان فک را به جمجمه متصل میکند.
تومور یا آسیب های دیگر
بعد از جراحی فک و دهان، دوره بهبودی آن چقدر طول میکشد ؟
به دلیل پیشرفتی که در تکنولوژی های امروزی از جمله دندانپزشکی داشته است، بعد از جراحی فک و دهان جای زخم بروی دهان باقی نمیماند. معمولا آن هایی که در گذشته جراحی فک و دهان انجام میدادند، به مدت 7 هفه دندان هایشان را با سیم میبستند تا استخوان های فک جوش بخورند. به همین دلیل، در این مدت نمیتوانستند دهانشان را باز کنند. پس در گذشته یک مشکل اساسی حساب میشده زیرا بعد از جراحی به خاطر ناراحتی های حاصل از جراحی، بیمار باید احساس راحتی داشته باشد. در روش های نوین امروزی در جراحی، برای اینکه فک ثابت نگه داشته شود، از پیچ و پلیت هایی استفاده میشود که به بیماران اجازه میدهد بتوانند بلافاصله بعد از عمل، حرکات عادی فکین را از سر بگیرند، مثل صحبت کردن، خمیازه کشیدن یا سرفه کردن. فقط از بیمار خواسته میشود یک رژیم سبک مثل سوپ، پوره سیب زمینی و غذاهای نرم داشته باشند. تقریبا دوره این رژیم 6 هفته میباشد تا زمانی که استخوان های فک بدون فشار جوش بخورند و بهبود پیدا کنند.
انواع جراحی های دهان فک و صورت چه میباشد ؟
جراحی های داخل دهانی کوچک که مینوز نامیده میشود
جراحی های ترمیمیو زیبایی فک و صورت یا جمجمه و گردن
جراحی های عفونت های فک و صورت
جراحی های آسیب های تروماتیک
کشیدن دندان در شرایطی که جای آن دشوار میباشد
جراحی تومورها و کیست های خوش خیم و بدخیم فک وصورت
جراحی های ناحیه دهان، فک، صورت، گردن و جمجمه
جراحی نواقص مادرزادی و اکتسابی مثل شکاف لب و کام ( لب دو طرفه و یک طرفه )
آیا قرار دادن ایمپلنت های دندانی هم نیاز به جراحی فک دارند ؟
جراحان در مناطقی که احساس میکنند استخوان نیاز دارد قرار داده شود و سپس ایمپلنت های دندانی انجام شود، میتوانند از این روش استفاده کنند. چنین جراحی در صورت لزوم و برای ایجاد تغییر در بافت اطراف لثه و ایجاد یک ظاهر زیبا و طبیعی تر انجام میشود. جراح دهان به وسیله ترمیم هایی که به جهت زیبایی انجام میدهد، و با برنامه ریزی جلو میرود، ابتدا ترمیم های جدید خودش را انجام داده سپس سراغ ایمپلنت دندان در جای مناسبش و از پیش تعیین شده میرود.
جراحی فک و دهان در صورت تشخیص و ارزیابی پاتولوژیک
جراحان فک و دهان، بیماران مبتلا به کیست های خوش خیم و تومورهای دهان صورت، سرطان های بدخیم دهانی، سرطان سر و گردن، عفونت های شدید حفره دهان و غدد بزاقی فک و گردن را مورد جراحی قرار میدهند.
جراحی به منظور بازسازی فک
معمولا بر اثر صدمات وارده به استخوان های صورت و مشکلات بافت نرم صورت، که به دلیل حذف استخوان ها یا کیست و تومور به وجود آمده اند، جراحان کیست ها و تومورهای به وجود آمده را بررسی میکنند و فرم و عملکرد درست سابق آن را بازسازی میکنند. جراحی اصلاحی هم که صورت میگیرد، برای بازگرداندن فرم و عملکرد به منطقه فک و صورت میباشد که اغلب با استفاده از پوست، استخوان، اعصاب و بافت های مختلف از دیگر قسمت های بدن انجام میشود.