از چه خمیردندانی استفاده کنیم ؟
ماده اصلی همه خمیردندانها یکسان و شامل مواد قوام دهنده، نگهدارنده، مواد شوینده، پاک کننده، کف کننده، مواد ضد میکروبی و از ترکیباتی نظیر اسانس و طعم دهنده میباشد. بسته به نوع مصرف خمیردندان مواد دیگری به آنها افزوده میشود که شامل :
1 : خمیردندانهای حاوی فلوراید
در این نوع خمیر دندان در حد استاندارد فلوراید اضافه میشود که استفاده مکرر از آنها باعث جلوگیری از پوسیدگی میگردد. فلوراید با تاثیر بر تکامل سلولهای پاپیلای دندانی که مسئول ایجاد شکل نهایی دندان هستند باعث ایجاد دندانهای با شیارهای کم عمق و وسیع و سطوح صاف، با استعداد پوسیدگی کمتر میشود. فلوراید باعث کاهش متابولیسم باکتریها بخصوص گلیکوزیدها و همچنین با کاهش انرژی سطح دندان باعث کاهش چسبندگی پلاک میکروبی میگردد. نهایتاً تاثیر فلوراید بصورت ممانعت از تولید اسید و کاهش انرژی متابولیسم سلولی است.
2 : خمیردندانهای ضد حساسیت
در دندانهای حساس که دارای پوسیدگی نمیباشند و بیشتر جهت رفع حساسیت ریشه دندانهایی که دچار تحلیل لثه میباشند، استفاده میگردند و حاوی موادی نظیر نیترات پتاسیم، کربنات کلسیم و یا ترکیبات فلوراید میباشند که واکنش نورونها به درد را متوقف میکنند یا توبولهای عاجی را مسدود مینمایند و باعث کاهش حساسیت دندان میگردند.
3 : خمیردندانهای سفید کننده ضدم جرم، مخصوص سیگاریها!!!
به علت وجود مواد ساینده قوی در بیشتر این خمیردندانها استفاده مداوم از آنها توصیه نمیگردد، زیرا باعث ایجاد خط و خشهای میکروسکوپی و سایش در روی سطوح دندان میگردد. استفاده از این خمیردندانها ممکن است در ابتدا باعث سفیدی نسبی دندانها گردد و در مدت زمان بیشتر به علت ایجاد خطوط و شیار روی دندان و چسبیدن پلاک و رنگ دانهها روی این سطوح باعث زردی و تیرگی بیشتر میشود.
4 : خمیردندانهای ضد پلاک
به علت وجود مواد ضد باکتریال و پاک کننده قوی باعث به تاخیر افتادن ایجاد پلاک میگردند، که البته باید به شدت پاک کنندگی و مواد درون آن دقت گردد. معمولا خمیر دندانها حاوی موادی هستند که نقش آنها کاهش پلاک میکروبی موجود در سطح دندانها و لثه است خمیردندانها علاوه بر داشتن مواد ضد میکروبی، با ایجاد کف و همچنین سایشی که به واسطه وجود مواد ساینده ایجاد مینمایند این نقش را ایفا نموده، دندانها را در مقابل تجمع پلاکهای میکروبی و نهایتاً بیماریهای لثه حمایت مینمایند.
5 : خمیردندان اطفال
معمولا این خمیردندانها با طعمیدلنشین بدون فلوراید یا دارای فلوراید کم میباشند، نبودن فلوراید زیاد به خاطر احتیاط در بلع احتمالی مقدار زیادی از آن توسط کودک میباشند. مسواک زدن منظم هم در کودکان و هم در بزرگسالان از اهمیت بهسزایی برخوردار است. این امر موجب حذف باکتریها و پلاکهای دندانی که باعث پوسیدگی و بیماریهای لثوی میشود، میگردد.
هر فرد باید 2 بار در روز یکی صبحها پس از خواب و دیگری شبها قبل از خواب دندانهای خود را مسواک کند. اگر این کار بهصورت یک عادت از ابتدای زندگی کودک اتفاق افتد به امری روتین در زندگی بزرگسالی تبدیل خواهد شد.
مقدار خمیردندان استفاده شده در هر بار چقدر باید باشد ؟
تقریبا به اندازه یک نخود نه بیشتر، زیرا مقدار بیشتر باعث کف کردن بیشتر از حد و پر شدن دهان و کوتاه شدن زمان مسواک زدن و همچنین عدم دید میگردد. اگر تمام سطح برس مسواک را با خمیر دندان بپوشانید فقط خمیر دندانها را هدر دادهاید. بسیاری از مردم به خاطر تقلید از آن چه در تبلیغات میبینند مقدار زیادی خمیر دندان استفاده میکنند در حالی که این کار اشتباه است
توصیه جدی دندانپزشک درباره مسواک زدن کودکان !
دندانپزشک اطفال به والدین کودکان توصیههایی جدی درباره مسواک زدن دارند. اگر میخواهید یک درمان دندانپزشکی بدون درد داشته باشید و یا اینکه تا جایی که میتوانید دندان کودکانتان سالمتر باشد، بهداشت دهان و دندان کودکتان را در اولویت قرار دهید.
اول کنترل پلاک و مسواک زدن به طور مرتب و روزانه
بهداشت مناسب دهان با روشهای مکانیکی و شیمیایی حاصل و حفظ میشود. این روشها میتوانند در خانه یا مطب دندانپزشکی انجام شوند. بسیاری از شواهد علمیبه این نتیجه رسیده اند که مسواک زدن باعث پیشگیری از پوسیدگیهای دندانی میشود اما پلاکهای به جا مانده از عدم بهداشت دهان و دندان را از بین نمیبرد. به عبارتی دیگر پلاک را از پیت و فیشورها و سایر نقاط گیر دار نمیتواند حذف کند. پاکیزه سازی دندانها به هر حال در حفظ سلامت پریودنتال اهمیت دارد. ارتباط میان عدم مسواک زدن و ژنژیویت و پوسیدگیهای زودهنگام در نوزادان و نوپایان نشان داده شده است. پس با این تعاریف باید مهارتهای مسواک زدن را به صورت کاملا تقویت شده و برنامه ریزی شده به کودکان در تمامیردههای سنی و والدین آنها آموزش داد. باید به والدین آموزش داد که به محض رویش اولین دندانهای کودکانشان آنها را مسواک بزنند و بعدها، همزمان با رویش اولین مولرها یک برنامه منظم مسواک زدن داشته باشند. باید تکنیک کاربردی و چگونگی استفاده از آن به والدین آموزش داده شود.
چرا بهداشت دهان و دندان به استحکام مینای دندان کمک میکند ؟
متاسفانه با فرسوده شدن مینای دندان، دیگر هیچ راه حلی برای بازسازی آن نمیباشد. البته راههای دیگری برای کمک به استحکام بیشتر مینا هست. مثلا یکی از آنها، رعایت بهداشت دهان و دندان است که میتواند این اطمینان را به بیمار بدهد که مینای دندان تان را به خاطر فرسایش اسیدی در اثر باکتریها، از دست نمیدهید. دیگر راههایی که برای محافظت از مینای دندان توصیه میشود، مصرف ویتامین دی و مکملهای کلسیم دار هستند. ویتامین دی و کلسیم، طبیعتا به رشد استخوانها و استحکام دندانها کمک میکنند. در نهایت، میتوان دندانها را با خمیردندان فلورایده مسواک کرد، یا از دهانشویه فلوراید دار استفاده کرد که به استحکام مینای دندان نیز بسیار کمک میکنند. فلوراید به خاطر محافظت از دندانها از دمینرالیزاسیون، که به دلیل فرسایش اسیدی ناشی از باکتریها و قندها به وجود آمده است، معروف میباشد.
آیا بهداشت دهان و دندان در بارداری تاثیرگذار است ؟
شواهد نشان داده است که بین بیماریهای لثه و زایمان زودرس و حتی کم وزنی کودک ارتباط مستقیم و تنگاتنگی میباشد. زنان بارداری که بیماری لثه دارند، احتمال بیشتری هست که کودک نارس به دنیا بیاروند. منظور از نارس، کم وزن و کوچک بودن نوزاد میباشد. حتی تحقیقات بسیاری در این زمینه انجام شده است که علاوه بر بهداشت دهان و دندان، بیماری لثه چطور بروی بارداری تاثیر میگذارد. اما به نظر میرسد بیماریهای لثه باعث افزایش سطح مایعات بیولوژیکی میشوند که منجر به چنین اتفاقی میشود. حتی طبق اطلاعاتی که به دست آمده، نشان داده شده است که وقتی بیماری لثه در دوران بارداری رخ میدهد، بارداری بدتر میشود و خطر زایمان یک کودک نارس را هم بیشتر میکند. پس با این اوصاف بهترین توصیه ای که به زنان باردار میتوان داد، این است که چکاپهای مرتب نزد دندانپزشک داشته باشند تا با چنین مشکلاتی در دوران بارداری روبرو نشوند. همچنین بهداشت دهان و دندان در دوران بارداری فراموش نکنند.
مسواک زدن به طور مرتب و نخ دندان کشیدن، خوردن غذاهای سالم و ویزیتهای مرتب نزد دندانپزشک به زنان باردار کمک میکند تا دهانی سالم تر تا پایان زایمان داشته باشند.
معمولا بهترین زمانی هم که در اسرع وقت توصیه میشود نزد دندانپزشک باید داشت، ماههای چهارم و ششم بارداری میباشد. زیرا در سه ماهه اول بارداری زمان رشد جنین میباشد.